Yangi xonadonni ijaraga olayotganda pand yeb qolish oson. Bularning barchasi ba’zi “stajli” ijarachilar unchalik ahamiyatsiz takliflarni o‘zi uchun arzigulik va havasli mahsulotga aylantirishga o‘rganib qolganliklaridir. Ammo, “Barchasi oltin emas, yaltiragani bilan”, hamda “Ishon, ammo tekshir” va shularga o‘xshash halq naqllari tkidlaydi. Halqda naqllar ko‘p. Biz ham anoyilardan emasmiz, biz ham yashash joyini sinchkovlik va talabchanlik bilan qidiramiz ...)))
Bu ishda yosh bo‘lgan umuman tajribaga ega bo‘lmagan ijarachilarga biz mulk egasi bilan shartnoma imzolashdan avval ahamiyat berish kerak bo‘lgan ba’zi holatlarni tayyorlab qo‘ydik.
Ishchi rozetkalarni borligini tekshiring
Ishchi rozetkalar soni sanab chiqing. Keyinchalik uzaytirgichchlarning simlarida o‘ralashib yurmaslik uchun har bir xonada rozetka borligiga ishonch hosil qiling.
Kuchlanish bilan barcha rozetkalar uddasidan chiqolmayapti. Yuklamani ko‘tara olmayotganligi tekshirish uchun bir vaqtning o‘zida bir nechta jihozlarni ulang. Masalan, elektrik choynak va mikroto‘lqinli pech. Ishlayotgan texnika elektr-nuqtasining yaxshi holatdaligidan dalolat beradi.
Xonadonda internet va TV borligiga ishonch hosil qiling
Bizning axborot texnologiyalari asrida tashqi dunyo bilan aloqa qiluvchi xonadagi aloqasiz bo‘lish qiyin. Ayniqsa, bu xonadonda yashash qiyindir. Albatta, agar siz shaxsiy ishonchingizni dunyoviy ortiqcha harakatlar va qiziqtiradigan narsalardan tarki dunyo qilgan odam bo‘lmasangiz axir. Agar siz bunday bo‘lmasangiz, u holda ko‘chmas mulk sivilizatsiya manfaatlariga “ulangan”ligiga ishonch hosil qiling. Undaylar bo‘lmasa xonadon to‘g‘ri kelmaydi emas. Bo‘lishi mumkin, mulk egasi bu manfaatlarga siz boshqosh bo‘lishingizni ruxsat beradi va siz tomondan sarf etilgan harajatlarni ijara haqidan chegirib qolishga tayyordir.
Xonadonda mog‘or yo‘qligiga ishonch hosil qiling
Mog‘ordan qutilishning amaliy imkoniyatlari mavjud emas. Undan ziyon esa juda kattadir. U sababli xonadonda badbo‘y hid turadi. Nafas olish tizimida muammolar paydo bo‘la boshlaydi. Bu sabablar xonadonni e’tibor bilan ko‘rib chiqishga yetarli bo‘ladi va unda bunday noxushlik yo‘qligiga ishonch hosil qiling. Asosan mog‘or namlik yuqori bo‘lgan joylarda paydo bo‘ladi. Qo‘ziqorinning sevimli joylari – vannaxona, oshxona, derazatokchalari.
Ulov qo‘yiladigan joy va garaj haqida taraddudlanib qo‘ying
Boshingiz ustidagi tom haqida taraddud qilib qo‘ydingiz, o‘zingizning “qaldirhochingiz” haqida ham o‘ylab qo‘ying. O‘zingizning avtoingizni qayerda qoldirishingiz mumkinligi haqida ijarachidan qiziqib so‘rang. Unda Sizga taklifga hech narsa bo‘lmasa, u holda qo‘shnilar bilan gaplashib ko‘ring, balkim ulardan kimdir o‘zining garajini sizga berishga tayyordir.
Hisoblagichlar borligi va holatini tekshiring
Ko‘pincha ijarachi ijara to‘lovi o‘lchamini o‘rnatayotganda kommunal xizmatlar uchun to‘lovlarni ijara to‘loviga kiritmaydi. Bu xizmatlardan foydalanganligi uchun to‘lovlar xonadonni ijaraga olgan shaxsning nozik yelkalariga tushadi. Shuning uchun hisoblagich bo‘lgani maqullanadi. Bunda sizda o‘z harajatlaringizni mustaqil ravishda nazorat qilishni imkoni tug‘iladi.
Derazadan qarang
Bu degani dengizga, osilib turuvchi bog‘lar tomonga chiroyli ko‘rinishli xonadon izlash shart degani emas. Shaharda bu bilan, o‘zingiz tushunasiz, ishlar unchalik emasligini yaxshi bilasiz. Derazadan qarashning sababi o‘zingizni kelajakdagi uyqusiz tunlardan qutqarish uchun zarur. Derazangiz ro‘parasida nur taratuvchi yozuvli tijorat monitorchalar, tungi klublar va boshqa shovqinli joylar yo‘qligini qarang.
Uy egasidan hayvonlar haqida so‘rang
Bu band allergiyaga beriluvchan insonlarga taaluqlidir. Agar siz allergik bo‘lsangiz gilam to‘qimalarida va yumshoq mebellarning to‘ldirgichlarida hayvonlar junining yulinmalari yo‘qligiga ishonch hosil qiling.
Deraza va eshiklar yaxshi ochilib yopilayotganini tekshiring
Eshiklar qanday yopilishi kerak bo‘lsa shunday yopilayotganligiga ishonch hosil qilishingizni tavsiya etamiz. Bunda siz o‘z jihozlaringizga va jamg‘armalaringizga tinch bo‘lasiz.Derazalarning erkin ochilib yopilishiga hech narsa halaqit bermayotganligini tekshiring. Derazani ochish imkoni yo‘qligi ayniqsa issiqda toza havo yetmayotgan vaqtda aniqlansa qanday noxush bo‘ladi.
Inventarizatsiya o‘tkazing
Mulk egasi bilan birgalikda sizga ishlatish uchun topshirilgan jihozlarning aniq rejani tuzib olish mumkin. Bu ro‘yhatni ijara shartnomasiga qistirib qo‘yiladi. Zarurat tug‘ilganda shu jihozlardagi nuqsonlar borligi havida belgilab o‘ting. Shu tariqa uy egasi sizni uning jihozlariga ziyon yetkazilganligi to‘g‘risida ayblov qo‘yolmasligi uchun qilinadi.
Siz tomondan ijaraga olingan xonadon sotuvga qo‘yilmaganligini bilib qo‘ying
Ko‘pincha ijarachilar to‘satdan shunday vaziyatga tushib qoladilarki, unda: “Kechirasiz, siz bu yerdan ketishingiz kerak, xonadonga xaridor topildi”.
Albatta ijara shartnomasida etib o‘tilgan jarimani talab etish mumkin. Uy egasi bu qiymatni to‘lab beradi, ammo zudlik bilan barcha narsalarni yig‘ib va yangi uy qidirib yurish juda ham noxushdir. Shuning uchun o‘z kelajagingiz tinch va osuda bo‘lishini oldindan g‘amini yeng va ijaraga olgan uyingiz sotuvda emasligiga ishonch hosil qiling.
Buzilishlar uchun kim to‘lashini aniqlab oling
Sizning aybingizsiz buzilgan jihozlarning ta’miri uchun kim to‘lov o‘tkazishini Shartnomada belgilab o‘ting. Mulk egasi ta’mirlash uchun o‘zi to‘laydimi yoki buni sizga qo‘yib beradi, ammo albatta ta’mirlash to‘lovi qiymatini ijara pulidan chegirib tashlaydi.
Ijara haqi qiymatini kelishib oling
Ijaraga beruvchi to‘lovni oshirilishini qanchalik tez-tez va qanday o‘lchamda talab etishini Shartnomaning bitta bandida ko‘rsatib o‘ting.
Aks holda, xususiy mulk egasining oshib borayotgan “ishtaxasi” ketidan ulgurmay qolish holatiga tushib qolish mumkin.
Tozalikka ahamiyat bering
Agar sizga unchalik toza bo‘lmagan xonadonni ko‘rsatishayotgan bo‘lishsa, shartnoma imzolashga shoshilmang. Odatda, to‘s-to‘polon ortida jiddiy defektlar yashiringan bo‘lishi mumkin. Xonadonni ko‘zdan kechiring va uni tartibga keltirishga kuchingiz yetishini hal eting.
